Onze coachee vertelt over haar coachingstraject bij Menea 

In deze case zoomen we in op de carrièreswitch van Amira*, een inspirerende vrouw die een opmerkelijke carrièreswitch heeft gemaakt van de financiële sector naar de zorg. Amira deelt haar ervaringen over haar coachingstraject én de stappen die ze heeft ondernomen om haar passie na te jagen.  

Amira begon haar carrière als trainee bij een grote financiële instelling. Maar na achttien jaar in verschillende functies gewerkt te hebben, begon ze te beseffen dat ze iets anders wilde. “Ik voelde de drang om mijn horizon te verbreden en te verkennen wat er buiten de financiële wereld te ontdekken was. Ik wist alleen nog niet precies wat dat ‘iets anders’ dan precies was.”  

Een herontdekte jeugddroom 

De vader van Amira was dierenarts. “In mijn vroege tienerjaren dacht ik: dat wil ik later ook worden, maar dan met mensen.” Toen het keuzemoment van studierichtingen dichterbij kwam, koos ze er toch voor om iets anders te doen. “Ik was ook goed in wiskunde en de keuze om chirurg te worden stond op dat moment te ver van me af.” Maar hierop terugkijkend: een functie in de zorg heeft Amira altijd aangesproken, dus besloot ze om de zorgsector te onderzoeken.  

Op verkenning met loopbaancoach Yvonne 

“Ik vroeg me wel af hoe mijn achtergrond in de financiële dienstverlening zou passen bij deze – voor mij – nieuwe sector.” Met de begeleiding van loopbaancoach Yvonne Muris begon Amira stap voor stap te onderzoeken welke mogelijkheden er wél waren.  

“Ik werd aangemoedigd om de tijd te nemen; verschillende sectoren binnen de zorg te onderzoeken, zoals gehandicaptenzorg, ouderenzorg en jeugdzorg. Ik voerde gesprekken met mensen die al werkzaam waren in deze sectoren om een beter beeld te krijgen van de dagelijkse gang van zaken en de vereisten van de functies. Heel fijn dat ik gebruik kon maken van het uitgebreide netwerk dat Menea heeft.” 

Een functie in het ziekenhuis blijkt haar op het lijf geschreven 

Hoewel Amira’s keuze voor de zorgsector verrassend was voor haar omgeving, was ze vastberaden om de verkenning van deze nieuwe weg voort te zetten. “Na verschillende meeloopdagen, stages en introducties kwam ik tot de conclusie dat een functie in een ziekenhuis het beste bij mij zou passen. Ik ontdekte dat er veel raakvlakken waren tussen mijn ervaring bij de bank en de dynamische omgeving van een ziekenhuis.”  

Met de dag enthousiaster om de overstap naar de zorg te maken  

Elk gesprek en elke ontmoeting bevestigde Amira’s enthousiasme en overtuiging om de overstap naar de zorgsector te maken. Ze voelde dat ze iets waardevols te bieden had en was vastbesloten om haar passie te volgen.  

Met een positieve mindset en de steun van loopbaancoach Yvonne zette Amira de volgende – meest spannende – stap in haar carrière. Ze werkt sinds kort als manager van het operatiecomplex van drie verschillende ziekenhuizen en ze heeft het ontzettend naar haar zin.  

Dit neemt Amira mee uit het coachingstraject 

“Ontdekken door te doen. Ik heb geleerd dat ik meer naar mijn gevoel en intuïtie moet luisteren.” Ze erkent dat intuïtie altijd belangrijk is en dat je door te doen ontdekt of iets bij je past. Ook benadrukt Amira het belang van denken in kansen en het overwegen van wat er wél mogelijk is.  

Een coachingstraject bij Menea: maatwerk en de juiste persoonlijke ondersteuning 

“De coaches van Menea zijn serieuze en volwaardige sparringpartners, die actief met me mee hebben gedacht.” Ze waardeert het professionele advies en de inzet van het netwerk van Menea om haar te helpen bij het ontdekken van nieuwe mogelijkheden. 

Als laatste vertelt Amira over de maatwerkbenadering van Menea en het vermogen van het team om écht persoonlijk contact te leggen met kandidaten. “Zelfs wanneer ik twijfels had of de zoektocht naar mijn droombaan te langzaam verliep, heeft Yvonne dit in perspectief geplaatst en mij gerustgesteld en gemotiveerd om mijn hart te volgen, op het juiste tempo.”  

Vanwege privacyredenen gebruiken wij de gefingeerde naam Amira in dit verhaal. 

De mentale gezondheid van medewerkers tijdens de coronatijd verslechtert en psychische klachten nemen toe. Uit een onderzoek van MIND – een onafhankelijke maatschappelijke organisatie die zich sterk maakt voor een psychisch gezonder Nederland – is gebleken dat 50% van de medewerkers negatieve gevolgen ervaren zoals oplopende spanning, stress, eenzaamheid, somberheid en depressie. In deze blog lees je wat je als werkgever kan doen om het psychisch welzijn van je medewerker te verbeteren. Ook delen we drie tips over hoe je zelf een (corona) burn–out kan voorkomen.

Uit een onderzoek van vakbond CNV blijkt dat 36% van de werkenden steeds meer werkstress ervaart naarmate de coronacrisis langer duurt. Daarnaast werkt 42% met minder plezier. 

Wennen aan thuiswerken

Ook uit andere cijfers blijkt dat de pandemie sinds maart 2020 het werkende leven van heel Nederland sterk heeft veranderd. Onderzoeksinstituut TNO heeft in 2020 een groep Nederlandse werknemers gevolgd tijdens deze periode. Eind 2020 gaf een groot deel van deze groep aan dat vooral het type werk veranderd was. Thuiswerken was de grootste verandering en veel werknemers moesten daar toch erg aan wennen.  

Geef als werkgever het goede voorbeeld 

Het is belangrijk om als werkgever het goede voorbeeld te geven. Immers, goed voorbeeld doet goed volgen. Laat bijvoorbeeld zien dat zelfzorg – ook in hectische omstandigheden – cruciaal is. Benadruk dat hier te allen tijde aandacht aan moet worden besteed. 

Verdiepingsmateriaal voor werkgevers in de zorg 

Met name het zorgpersoneel wil zichzelf nog wel eens vergeten wanneer zij werken met ernstig zieke patiënten. Maar als jouw personeel zichzelf wegcijfert, kunnen zij op lange termijn niet meer goed inzetbaar zijn… Hoe houd jij je personeel duurzaam inzetbaar? Praktische tips lees je in onze whitepaper

Wees duidelijk en bereid medewerkers voor op wat komen gaat 

Het is belangrijk om duidelijk te zijn over de maatregelen die genomen worden binnen je organisatie. Bereid je medewerkers voor op wat er verwacht kan worden en blijf realistisch. Ga uit van verschillende scenario’s waardoor je medewerkers niet meer dan nodig voor onverwachte situaties komen te staan.  

Daarnaast is het belangrijk dat er ruimte is voor eventuele vragen en het uiten van zorgen. Op deze manier kan jij het personeel het best beschermen en neem jij als werkgever wat werkdruk weg, waardoor medewerkers minder stress zullen ervaren. 

Uit waardering met regelmaat 

Laat jouw personeel weten dat het werk dat zij verrichtten gewaardeerd wordt. Zeker in deze moeilijkere tijden is dit erg belangrijk. Hiermee moedig je ze aan en geef je ze de steun die ze verdienen. Het is goed om te laten zien dat je achter je team staat. Door deze waardering stel je je medewerkers gerust, wat resulteert in een beter teamverband.  

Voorkom een (corona) burn-out  

Uit een onderzoek van TNO blijkt dat 1,3 miljoen medewerkers in Nederland op dit moment burn-out klachten ervaart. 37% van de medewerkers geeft dan ook werkdruk of werkstress als reden van eventueel verzuim. Gelukkig zijn er een aantal dingen die jij en je medewerkers zelf kunnen doen om een burn-out te voorkomen.  

Tip 1: Schakel hulpbronnen in 

De werkdruk stijgt, maar als je hulpbronnen evenredig toenemen, dan kan je je werk gewoon blijven doen. Maar wat bedoelen we met hulpbronnen? Hulpbronnen worden gezien als factoren waar je energie van krijgt, hierdoor kan je jezelf opladen tussen het werk door. Dat kan een kopje theedrinken in de zon zijn, een rondje lopen of even een informeel babbeltje met een collega, al dan niet via Teams.  

Tip 2: Plan ontspanmomentjes  

Deze tip sluit aan bij tip 1: geef jezelf wat ontspanmomentjes tussen het werk door. Het is belangrijk om niet constant achter je laptop te zitten. Plan dus momentjes in waarbij je in 5 minuten even een andere handeling kan uitvoeren. Deze vijf minuten maken je net genoeg los van je werk om daarna geconcentreerd verder te kunnen.  

Tip 3: Zorg voor structuur op een werkdag 

Geen reis meer van huis naar werk en van werk naar huis? Hierdoor verandert jouw routine. Het is belangrijk dat je in deze situatie structuur creëert. Schrijf bijvoorbeeld aan het eind van de dag een to do-lijst voor de volgende dag. Hierdoor stel je concrete doelen én schrijf je het op dat moment van je af, waardoor je de werkdag echt afsluit.  

Weer werken met een lach  

Door middel van deze tips en inzichten hopen wij jou en je medewerkers te helpen de werkdruk te verminderen. Want een blije werknemer is een blije werkgever! 

Reinier van Basten Batenburg maakte met succes de overstap van de financiële wereld naar de zorg. De 55-jarige pensioenspecialist had het nodige doorzettingsvermogen nodig om er te komen. We hadden het voorrecht deze enthousiaste man te begeleiden van werk naar werk. Een inspirerend verhaal voor iedereen die op latere leeftijd een carrièreswitch maakt. 

Reinier, hoe ben je in een loopbaanbegeleidingstraject van Menea terechtgekomen? 

“Ik werkte bij pensioenuitvoeringsorganisatie PGGM. Als een donderklap bij heldere hemel kwam in juli 2020 de mededeling dat de stekker uit de afdeling werd getrokken. Op die schokkende boodschap was niemand voorbereid. Om ons te begeleiden naar een nieuwe baan boden de directie en personeelszaken mijn collega’s en mij een loopbaancoach van Menea aan.” 

Hoe kwam je op het idee om de overstap naar de zorg te maken?  

“Ik zit al heel lang in het pensioenvak, maar sinds 2015 ben ik ook ambulancechauffeur; dat was altijd goed te combineren. Toen ik vorig jaar heel veel COVID-patiënten vervoerde, begon het bij mij te kriebelen: wow, van deze dynamische wereld wil ik ook onderdeel uitmaken! Ik kwam tot de conclusie dat het geven van zorg eigenlijk veel belangrijker is dan de pensioenen, dat ik als verpleegkundige meer waarde kan bieden. 

Maar ik had het erg naar mijn zin bij PGGM, wat mede kwam door de leuke collega’s. Ook financieel zou ik achteruitgaan bij een overstap. Maar toen ik door de reorganisatie voor een voldongen feit kwam te staan, hielp dat mij die keuze te maken.” 

Hoe heeft Menea je bij deze overstap ondersteund? 

“Eerst heb ik met job coach Marjolein Smaling een aantal oriënterende gesprekken gevoerd. Daaruit bleek dat ik precies wist wat ik wilde, maar dat het nu ging om het doorzetten. Ik ben 55, dan zou je kunnen denken dat je niet direct interessant meer voor de markt bent. Marjolein fungeerde in deze periode als klankbord.” 

Hoe heeft onze loopbaancoach jou concreet geholpen? 

“Marjolein gaf bijvoorbeeld waardevolle op- en aanmerkingen op mijn sollicitatiebrieven. Marjolein heeft mooie, rake zinnen voorgesteld; daar was ik zo enthousiast over dat ik die met haar toestemming min of meer een-op-een heb overgenomen. 

Marjolein had ook tips voor de indeling van mijn cv. En bij het voorbereiden van de sollicitatiegesprekken was haar advies: wees vooral jezelf en spreek de waarheid. Mijn intrinsieke motivatie was zodanig, dat ze daarin niet wilde roeren.” 

Wat was het resultaat van deze inspanningen? 

“Ik werd met open armen bij een zorginstelling in Terneuzen ontvangen. Dat was echter meer dan honderd kilometer van mijn woonplaats Etten-Leur vandaan, dus bij nader inzien heb ik daar toch vanaf gezien. Het is niet werkbaar elke dag even op en neer te reizen, zeker niet als je ook nachtdiensten hebt. 

Toen kwam een andere kans, dichter bij huis. Na een aantal tests en sollicitatiegesprekken werd ik aangenomen bij een ouderenzorgorganisatie in Roosendaal. In september mag ik beginnen en ga ik weer naar school: een BBL-opleiding (beroeps begeleidende leerweg) van drie jaar tot verpleegkundige.” 

Hoe kijk je terug op deze periode? 

“Als heel positief. Als je de gebaande paden verlaat en de kansen die zich voordoen grijpt, is er veel mogelijk. Ik hoop dat mensen inspiratie uit dit verhaal halen. Wil je iets bereiken en je denkt ‘dat zal wel niet lukken, want ik ben bijvoorbeeld te oud’? Je kan bereiken wat je wilt als je er maar vol voor gaat. De rol van Menea was om mij hierin te faciliteren en te stimuleren.” 

Onlangs maakte het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) verontrustende cijfers bekend. Wat bleek? Het ziekteverzuim onder medewerkers in zorg en welzijn kwam in het vierde kwartaal van 2020 uit op 6,9 procent. Dat is het hoogste verzuimcijfer in het laatste kwartaal sinds 2002. In de branche verpleging, verzorging en thuiszorg was het verzuim met 8,5 procent het hoogst. Behalve in de jeugdzorg was het verzuimpercentage in alle branches van de sector zorg en welzijn hoger dan in hetzelfde kwartaal een jaar eerder. 

4 oorzaken van uitval in de zorg 

Het CBS heeft niet onderzocht in hoeverre de coronapandemie het ziekteverzuim heeft beïnvloed. Signalen uit onze eigen praktijk en verhalen in de media geven wel een heldere indicatie dat er een sterk verband is.  

Hieronder beschrijven we de aspecten van de coronacrisis die een impact hadden – en nog hebben – op de geestelijke en lichamelijke gezondheid van zorgmedewerkers. We beginnen met het meest directe verband tussen corona en uitval en gaan stapsgewijs in op de meer indirecte verbanden. Op die manier maken we duidelijk hoe corona bestaande problemen groter – maar ook zichtbaarder – heeft gemaakt. 

  1. Juist in de zorg, waar met mensen wordt gewerkt en waar de beschermingsmiddelen niet altijd op orde waren, heeft corona zijn kans gezien. Het afgelopen jaar is het virus vastgesteld bij 129.150 mensen die in de zorg werken. Van hen werden 828 personen zo ziek dat ze in een ziekenhuis moesten worden opgenomen. Van de zorgmedewerkers is een 25-tal aan het virus overleden. 
  2. Andere zorgmedewerkers vielen uit door de hoge werkdruk en de overuren. Vaak was het opnemen van vakantiedagen niet mogelijk. In maart wist BN/De Stem te melden dat bijna één op de drie werknemers die zich ziek meldde, kampte met psychische problemen. Omdat de functie van zorgverlener al vóór corona bekendstond als belastend, moet dit gegeven worden gezien als een wake-up call. 
  3. Een factor die aan het verzuim bijdraagt, is het type mens dat we in de zorg tegenkomen. Het gaat vaak om mensgerichte personen die altijd met anderen bezig zijn, terwijl ze zichzelf wegcijferen. Deze karaktertrekken worden door de hectiek van de pandemie nog eens versterkt, zo merken we tijdens gesprekken met cliënten. 
  4. Dat onze maatschappij niet altijd de gepaste waardering heeft voor het belangrijke werk van zorgmedewerkers, maakt het gevoel van belasting nog groter (en gevoel speelt een cruciale rol bij vitaliteit). Het Algemeen Dagblad liet een triagiste aan het woord die het gevoel binnen de beroepsgroep goed verwoordde: “Er was voor iedereen geld beschikbaar: indirect getroffenen hebben het al. KLM krijgt extra steun, de horeca, de vrije beroepen maar wij die midden tussen de hoestende, huilende, hulpeloze, angstige en rouwende mensen hebben gestaan, moesten maar afwachten hoe het zou lopen.” 

Ga nu aan de slag! 

Het is duidelijk: de coronapandemie heeft blootgelegd dat een aantal structurele factoren de duurzame inzetbaarheid van zorgmedewerkers bemoeilijkt. Jij bent als lezer van deze blog uiteraard niet de persoon die al deze vraagstukken gaat oplossen. Zo heb je waarschijnlijk geen invloed op de zorg-CAO’s. Wel kun je op andere manieren aan de slag om de inzetbaarheid van je medewerkers te verbeteren, voor nu en later.  

Want met de juiste maatregelen zorg je ervoor dat medewerkers vitaal blijven en dus minder snel uitvallen. Als werkgever bouw je aan een zorginstelling waar medewerkers zo zeer in balans zijn dat stressklachten veel minder ruimte krijgen.  

Om je in dit proces te helpen hebben we een whitepaper geschreven, waarin we 6 tools beschrijven die de duurzame inzetbaarheid van je medewerkers vergroten. Dit document is de eerste stap naar een vitalere zorginstelling. 

Download ‘Zorg voor een goede balans’ hieronder

Waarom openheid en vertrouwen belangrijk zijn bij een hybride werkvorm

Naarmate steeds meer Nederlanders zijn ingeënt tegen COVID-19, krijgt de maatschappij steeds meer vrijheid. Zo zullen we de komende maanden stapsgewijs weer vaker naar kantoor gaan.  

Wel verwachten experts dat er grote verschillen zijn tussen het ‘nieuwe normaal’ en het ‘oude normaal’. Medewerkers hebben immers de voordelen van thuiswerken ondervonden, zoals het wegvallen van reistijd, een betere werk-privé balans en hogere productiviteit. Daar willen ze niet zomaar afscheid van nemen. 

Wat is hybride werken? 

Zo wil ook na de coronacrisis 48% van de medewerkers minstens parttime vanuit huis blijven werken, vergeleken met 30% vóór de pandemie. Zo meldt onderzoeksbureau Gartner. 

De toekomst is dan ook aan hybride werken, dat wil zeggen: met behulp van technologie (samen)werken op verschillende locaties waarbij het kantoor vooral de functie van ontmoetingsplek krijgt. 

Bij een hybride samenwerkingsvorm komt veel vrijheid kijken. Hadden we eerst nog het vooroordeel dat mensen thuis vast niets zouden doeninmiddels hebben we gezien dat thuiswerken werkt. Een positieve ontwikkeling. Wel zorgt deze manier van werken bij leidinggevenden voor de nodige uitdagingen. 

Zoeken naar balans 

Als leidinggevende zoek je altijd naar balans: aan de ene kant wil je graag op de hoogte blijven, en aan de andere kant moet je loslaten. Tegenwoordig is het lastiger dit evenwicht te vinden. Je ziet elkaar immers minder, en tegelijkertijd probeer je het gezamenlijke doel voor ogen te houden. Hoe doe je dat, wat is jouw manier van aansturen? Krijg je nog steeds voor elkaar wat je wilt?  

Connection maken 

Veel hangt af van het vermogen om echt connectie met een medewerker te makenHet vermogen een sfeer te creëren van openheid en vertrouwen, waarbij iemand zich op z’n gemak voelt en zich durft uit te spreken. Ook als een teamlid vastloopt met bepaalde issues. Komt diegene dan naar je toe? Als dat fysiek op kantoor al niet mogelijk is, wordt dat vanuit huis natuurlijk nog moeilijker.  

Durf te vragen hoe het gaat 

Wil je weten wat er speelt, dan moet je een vertrouwensband creëren. Werk je op een hybride manier, dan zie je elkaar een deel van de week wel: het moment om verbinding te maken met je medewerkers. Durf dan te vragen hoe het met iemand gaat. Een kort praatje bij de koffieautomaat werkt beter dan smalltalk via een Teams-meeting. Vaak hoor je al aan iemands stem of zie je aan een blik of er iets aan de hand is.  

Live of via scherm 

Denk ook bewust na welke afspraken al dan niet live plaatsvinden. Videobellen? Heel efficiënt, maar als je zoekt naar non-verbale signalen is het onhandig. Kies er dan bewust voor om elkaar fysiek te zien en om elkaar even in de ogen te kijken. Sommige medewerkers hebben daar ook echt behoefte aan. 

Geen one size fits all 

Tot slot, bedenk dat elke medewerker op z’n eigen manier tot zijn recht komt. Zweert de ene persoon bij thuiswerken, bij een ander roept het gevoelens van eenzaamheid op en ligt zelfs een burn-out op de loer.  

Daarom moet het kantoor – wanneer dat weer kan – altijd open staan voor mensen die het fijn vinden daar te komen werken. Kortom, geen one size fits all, maar elke medewerker in zijn kracht zetten. Dat is de sleutel tot duurzame inzetbaarheid, ook in het hybride tijdperk.  

Waarom deze hersengymnastiek goed werkt bij stresshantering

Jezelf de vraag stellen: Wanneer deed je voor het LAATST iets voor het EERST? houdt je brein flexibel. Zie het als hersengymnastiek: je kunt kleine dingen veranderen door vanzelfsprekende dingen net even anders te doen. Door bijvoorbeeld eens naar een andere supermarkt te gaan (waar vind je de juiste schappen?!) of je hardlooprondje andersom te doen. Zo simpel als het is, zo oncomfortabel kan het soms even voelen, tegelijk is het alleen maar een teaser en ontwricht het je systeem niet. Zoiets ‘nieuws’ trekt je uit je comfortzone en dat is goed voor je hersenen. Die wennen eraan niet op routine te handelen, maar actieve analyses te maken zonder voor standaardoplossingen te kiezen.

Vermijd ingesleten patronen

Waarom standaardoplossingen riskant zijn? Ze slijten in en helpen je om je veilig te voelen, maar dat wil niet zeggen dat ze altijd het beste zijn. Check daarom regelmatig of jouw aanpak de juiste is. Met name als je onder druk staat, in je baan of privéleven. Soms is de druk zo hoog dat het lastig is je staande te houden. Je gaat dan nog harder doen wat je deed, terwijl dit de stress niet vermindert. Naast voldoende rustmomenten en grip op je situatie is het belangrijk te zorgen voor een flexibel brein.

Stress piramide

Misschien zijn er ingesleten patronen in je leven of op je werk waar je niet gelukkig van wordt? Vraag je eens af wanneer je stress ervaart. Ik merk dat ik vastloop als ik snauwerig en prikkelbaar ben en soms harder praat dan nodig. Waar merk jij het aan? Kun je in deze momenten de stress opvangen, helder nadenken en meebewegen? Als je bij jezelf herkent wanneer je dat punt bereikt, heb je een rustige basis, die de klap opvangt. Je bent scherp gefocust, je doet wat je moet doen en keert terug naar die basis. Trek je jezelf leeg en ga je nog harder werken, dan is het steeds moeilijker terug te schakelen naar ontspanning. Ik zeg altijd: zorg ervoor dat je op de bodem van je stress piramide blijft: onderaan is het rustig, bovenaan benauwd.

Blijf je brein de baas bij stress

Omdat veel mensen stress ervaren tijdens hun werk en laat in de gaten hebben dat ze er zelf iets aan kunnen doen, geef ik bij Menea een training: ‘Blijf je brein de baas bij stress’. Wat is stress voor jou, hoe herken je het, hoe werkt het in je brein? Later komen we terug op wat iemand concreet doet bij stress en hoe je bijvoorbeeld beter grenzen kunt stellen aan werk.

Open staan voor hulp

Ook gaan we dieper in op persoonlijke omstandigheden en problematiek. Slaap je gezond? Doe je aan mantelzorg? Heb je een druk gezinsleven? Deelnemers delen dit soort onderwerpen in hun team, hierdoor ontstaat er begrip en voelen mensen zich gesteund. En heeft iemand een knelpunt, dan kunnen anderen daar vaak bij helpen. Heel bijzonder om te zien hoe mensen zich kwetsbaar opstellen en open staan voor hulp van anderen. En natuurlijk stellen we de vraag: wanneer deed je voor het LAATST iets voor het EERST, voor de nodige hersengymnastiek.

Yvette Kmieciak is manager bij Psychologisch Adviesbureau Hof en daarnaast trainer / coach bij Menea

5 praktische tips voor een goede nachtrust

We besloten de proef op de som te nemen en haar comfortzone wat op te rekken. Dat zou iedereen af en toe eens moeten doen. We keken naar voeding, beweging en afleiding en richtten zo de dag net wat anders in. Nieuwe gewoontes nemen tijd, dus dit was een kwestie van doorbijten.

Slaapbehoefte neemt af met leeftijd

Laatst, tijdens een wandeling op afstand, konden we even bijpraten. Ja, het slapen gaat beter, maar tot een uur of 4. Daarna start de onrust en wordt het niets meer. Beter dan het was, maar toch… We bespreken de slaapontwikkeling. Slaap is niet op iedere leeftijd hetzelfde. Hier zijn prachtige schema’s van te vinden op internet. Zo zitten onze pubers in hun groei en doorlopen meerdere slaap cycli met zowel lichte, als diepe slaap en REM-slaap. Soms hebben ze wel 8 tot 12 uur slaap nodig. Rond het 25e levensjaar stopt de groei en begint de slaapbehoefte al af te nemen.

Minder diepe slaap

Mijn vriendin en ik, allebei begin 50, hebben duidelijk minder behoefte aan slaap. Ook wij hebben lichte slaap (nog in de waakstand), diepe slaap (de hersenen en het geheugen ruimt op) en REM-slaap (we dromen en verwerken wat we meemaken), maar wel veel minder. Het kan zo maar zijn dat je na 4,5 uur genoeg diepe en REM-slaap hebt gehad. De slaap daarna is veel lichter dan vroeger. Je bent nog licht alert en wordt makkelijker wakker. Dat doet niet af aan kwaliteit, maar wel aan intensiteit. Zo had ze er nog niet naar gekeken. Wel slapen, maar gewoon minder diep. Dat gaf wat rust. En als het echt niet lukt, even een boek pakken, afleiding van gedachten en weer proberen.

Uitgerust wakker worden

Het gaat goed met haar. Slaap, die echte lekkere diepe slaap, is niet wat het was. Maar ze wordt uitgerust wakker en legt minder focus op de fases van lichte slaap. Het experiment gaat voort, en doet haar goed. We leggen de nadruk op kwaliteit van slapen en niet op kwantiteit.

Graag deel ik een paar tips voor een goede nachtrust. Natuurlijk zijn er mensen die een onderzoek bij een professioneel slaapcentrum nodig hebben, maar voor velen van ons valt er met onderstaande tips best iets te winnen.

5 praktische tips voor een goede nachtrust:

1. Slaap niet meer dan nodig is om je de volgende dag uitgerust te voelen

(Te) lange tijd in bed kan leiden tot versnipperde en met name lichte slaap. Door de tijd te beperken en op te staan als je wakker wordt, kun je dieper en kwalitatief beter slapen. Meer slaap is dus zeker niet altijd beter

2. Zorg voor voldoende lichaamsbeweging

Inspanning overdag draagt bij aan de slaapschuld die je opbouwt voor ’s avonds. ’s Avonds een wandeling of lichte beweging als ontspanning is prima. Intensief sporten in de avond tot drie uur voor het slapengaan kan bijdragen aan alertheid. Intensief sporten doe je dus liever overdag.

3. Vermijd dutjes

Overdag bouw je slaapschuld op, die bijdraagt aan een goede nachtrust. Dutjes kunnen dit ritme verstoren.

4. Vermijd alcohol, koffie en chocolade, vooral in de avond

Alcohol kan helpen ontspannen. Dit kan maken dat je makkelijker inslaapt. De diepe (herstellende) slaap bereik je dan echter niet.

5. Zorg voor een comfortabele, koele slaapkamer

Wanneer het lichaam zich voorbereid op slaap daalt de temperatuur. Een te warme, maar ook een te koude slaapkamer, kan dan storen. Warm douchen voor het slapengaan of koude voeten zijn niet prettig om in slaap te vallen. Ze ontregelen je lichaamstemperatuur die nodig is voor een goede nachtrust.

Yvette Kmieciak is manager bij Psychologisch Adviesbureau Hof

Hoe haal je het beste uit je medewerkers tijdens deze thuiswerkperiode?

“Zelf werk ik al veel vanuit huis en ben gewend om leiding te geven op afstand”, vertelt Marjolein. “Wil je jezelf hier prettig bij voelen, dan is het als leidinggevende belangrijk om je eigen drijfveren te kennen. Wat is jouw leiderschapsstijl? Ben je coachend op de verbinding of sturend en controlerend? Nu je thuis zit verandert die stijl natuurlijk niet. Je weet wat je nodig hebt voor verbinding of controle. Zorg dan ook dat je hier acties op inzet.”

Van sociale medewerkers tot einzelgängers

“Vergeet niet dat ieder mens anders omgaat met veranderingen”, voegt Cornelia toe. “Je ziet bijvoorbeeld dat geplande mensen er langer over doen zich aan te passen aan de nieuwe situatie, terwijl flexibele medewerkers snel omschakelen. En je hebt natuurlijk de enthousiaste en sociale mensen die het contact met collega’s missen, terwijl de einzelgänger het prettig vindt dat niemand hem of haar stoort. Als leidinggevende moet je hier allemaal aandacht voor hebben.”

Ken je medewerker

Volgens Marjolein kom je er nu achter in hoeverre je je medewerkers kent. “Heeft iemand waardering nodig, heldere doelen of juist vrijheid en vertrouwen? Als je elkaar ziet gaat dat automatisch, maar nu moet je als het ware een soort agenda maken: wat heeft welk lid van mijn team nu nodig? Ga als leidinggevende met iedereen het gesprek aan.”

Hoe hou je in deze periode contact met elkaar?

“Je goed bedenken welk medium je waarvoor gebruikt”, aldus Marjolein. “Leidinggeven is communiceren en dat doe je niet alleen in tekst. Informatie delen kan via mail, maar als je mensen moet motiveren en enthousiasmeren heb je gezichtsuitdrukking nodig. Of als je een gevoelige boodschap hebt over te brengen, moet je mensen ‘lezen’ en daar heb je een gezicht bij nodig. Videobellen is dan een uitkomst.”

Plan videomeetings

“Het is verstandig regelmatig videomeetings te plannen”, zegt Cornelia. “Gisteren heb ik zelf nog via Skype een videomeeting gehouden en dan realiseer je je weer dat het helpt om ergens naartoe te leven; je kleedt je netjes aan en maakt meer grapjes dan via de telefoon of mail. Een beetje luchtigheid en humor is met name in deze onzekere periode belangrijk.”

Thuiswerken kan onrust veroorzaken

“Bovendien vragen veel medewerkers zich toch af of het nog wel goed gaat met het bedrijf; zij hebben juist nu geruststelling nodig”, voegt Marjolein toe. “Als je normaalgesproken bij elkaar zit, hoor je elkaar aan de telefoon bellen. Hierdoor pik je veel kennis en informatie op. Wees je ervan bewust dat dat nu niet gebeurt. In je eentje thuiswerken kan onnodige onrust veroorzaken. En voor leidinggevenden die moeite hebben om hun medewerkers ineens los te laten, zijn deze vaste contactmomenten prettig; je kunt even bespreken wat iemand heeft gedaan.”

Niet omvallen

“Er is nog een belangrijk punt dat je niet uit het oog moet verliezen”, zegt Cornelia. “Let vooral op dat mensen nu niet omvallen. Ze geven les aan hun kinderen en de partner werkt ook thuis. De werkprivébalans is behoorlijk scheef!”

PS: Heb je als leidinggevende behoefte om hier verder over te praten? Wil je weten wat jouw leiderschapsstijl is en hoe jij je team het beste kunt aansturen in deze periode? Neem contact op met Menea.

Marjolein Smaling werkt als coach en trainer managementstijlen, Cornelia Kolle is loopbaancoach en arbeidsbemiddelaar

Veertig jaar werk ik nu als outplacement adviseur en ik kan wel zeggen dat mijn werk mijn hobby is; op mijn twintigste bekeek ik al met veel plezier de vacatures in de krant. Dagelijks spreek ik werknemers die een outplacementtraject ingaan, en tegenwoordig kom ik dan veel generatiegenoten tegen. Mensen rond de zestig jaar die ik weer op de rit probeer te krijgen door ze te begeleiden naar een andere baan, een andere activiteit of naar een vervroegd pensioen.

Is er toekomst voor oudere werknemers na een outplacementtraject?

Na een uitgebreide intake en de ‘op maat’ trajecten bij Menea zie ik dat zestigplussers het meestal wel redden tot aan hun pensioen. Het is een generatie wiens huis vaak al is afbetaald, met nog wat spaargeld op de bank. Sommigen hebben een financiële bijdrage van hun werkgever meegekregen. Met behulp van onze financieel adviseur wordt hun financiële situatie doorgelicht. Toch zie ik dat veel mensen nog steeds twijfelen: wel of niet eerder stoppen? Zelfs met een mooie transitievergoeding werken ze liever toch door. Ze hebben namelijk niet goed nagedacht over het feit dat hun baan zou kunnen ophouden te bestaan. Ik help ze om een goede keuze te maken waarbij de afweging werk-privé doorslaggevend is.

Veranderende arbeidsmarkt

Voor de 50-jarigen is een gedwongen ontslag een iets ander verhaal; zij hebben nog een behoorlijk aantal arbeidsjaren voor de boeg. Deze groep gaat vaker in de weerstand, schiet regelmatig in de stress en ziet door de bomen het bos niet meer. Voor hen zijn de Menea outplacementtrajecten zeer belangrijk. Mijn taak is dan inzicht en overzicht te bieden. Na dertig jaar trouwe dienst hebben werknemers vaak geen idee hoe ze hun werkzame leven anders kunnen inrichten. Ik zeg dan: de arbeidsmarkt verandert, de wereld verandert. En als je wilt, helpen we je met een nieuwe stap. Aangezien de arbeidsmarkt nu relatief gezond is, kan deze leeftijdsgroep nog prima een baan vinden.

Fysieke baan en nog omscholen?

Natuurlijk hangen de mogelijkheden af van de beroepsgroep en iemands financiële situatie. Zo zijn mensen die altijd fysiek werk hebben gedaan lastiger te bemiddelen. Stel dat dit lichamelijk niet meer gaat, laat je je dan op je 55e nog omscholen? Vaak een ver-van-hun-bed scenario. Na een fysiek zware baan hebben ze meestal geen puf om in de schoolbanken te gaan zitten. Toch zijn er voldoende mogelijkheden om bijvoorbeeld als vrijwilliger of met een werkervaringsplaats een nieuwe baan te vinden.

Nu vijftig, over tien jaar zestig en dan?

Een lastige situatie waar sommige werkgevers, maar ook werknemers, zich vaak te laat bewust van worden. Terwijl het juist de taak is van een bedrijf om mee te denken en mensen op andere gedachten te brengen. Werkgevers dienen zich te realiseren dat mensen van vijftig over tien jaar de zestig bereiken. Niet alleen voor het bedrijfsleven, maar ook voor werknemers is het aan te raden tijdig actie te ondernemen. Waarom niet eens in de zoveel tijd een uitgebreid gesprek met een loopbaanadviseur? Dat is voor iedereen een aanrader. Natuurlijk, het is een kostenpost, maar uiteindelijk kost het een bedrijf meer als er niet wordt geïnvesteerd in mensen.

En als je nog lang geen oudere bent?

Bovenstaande geldt niet alleen voor oudere werknemers, ook jongeren krijgen hier vroeg of laat mee te maken. Als ik mijn fantasie erop loslaat zal veel werk over tien jaar door robots worden gedaan. Een kassière bij een supermarkt moet zich nu al afvragen of die functie over vijf jaar nog wel bestaat. Jongere generaties moeten er nu al voor open staan om flexibeler te zijn. Preventieve maatregelen vanuit het bedrijfsleven en proactief gedrag van de medewerkers zal leiden tot grotere flexibiliteit. Bezoek ook onze pagina over outplacement, als u meer hierover wilt weten.

PS: ken je de 45-plus loopbaanregeling al? Ook een handige manier om beter voorbereid te zijn op de toekomst.

Cornelia Kolle is loopbaancoach en arbeidsbemiddelaar bij Menea

Waarschijnlijk ken je Resto VanHarte wel: restaurants in de buurt, waar bewoners met elkaar in contact komen door samen te koken en te eten. Een mooi initiatief met als doel eenzaamheid en sociaal isolement terug te dringen. Ik werk momenteel als coach voor een project dat onder de paraplu van Resto VanHarte is ontwikkeld: Nieuwe Bazen, een pilot, speciaal gericht op jongeren tussen de 18 en 27 jaar. Voor mij is het enorm leuk zo’n jonge diverse groep mensen te coachen.

Jongeren coachen: welke problematiek speelt er?

Nieuwe Bazen biedt deze jongeren een traject in de vorm van een traineeship van zes tot negen maanden, waarin ze worden opgeleid tot sociaal ondernemers. En waarin ze ook daadwerkelijk hun eigen sociale onderneming moeten gaan exploiteren. Samen zetten zij hun talent, creativiteit en opgedane kennis in om de leukste ontmoetingsplaats voor jongeren in hun stad op te zetten.

Iets voor iemand anders betekenen

Het project wil maatschappelijke betrokkenheid stimuleren door jongeren te leren ondernemen én iets in sociaal opzicht voor anderen te betekenen. Na selectiegesprekken en een kick-off bijeenkomst zijn de Nieuwe Bazen samen aan de slag gegaan om hun concept te ontwikkelen. Tijdens deze periode zijn de trainingsmomenten, om hun kennis en vaardigheden te vergroten, gecombineerd met coachgesprekken, want ze lopen tegen veel dingen aan. Wat ga je precies doen voor de jongeren in je stad en waar? Hoe zet je een huisstijl op met eigen logo? Hoe bereik je je doelgroep? Hoe pak je fondsenwerving aan? Hoe doe je dat met budgetteren? Alles wat komt kijken bij de opzet en exploitatie van een bedrijf.

Intense gesprekken over herkenbare situaties

Sinds de start ben ik de coach van team Rotterdam en heb eens per week persoonlijke gesprekken met de deelnemers. Intense gesprekken over wat er speelt in hun dagelijks leven en hoe hier mee om te gaan. En daarnaast natuurlijk ook hun rol in de Nieuwe Bazen groep, hoe pak je die goed op? Ik heb echt de ruimte en de tijd gekregen om lange tijd met iedereen op te trekken. Het leuke is dat je je eigen privé situatie herkent; mijn eigen kinderen zijn iets ouder en hebben dezelfde soort issues. Zo is mijn jongste trainee zeventien jaar. Dat is weer heel anders dan dat je in gesprek bent met iemand die twintig jaar werkervaring heeft.

Verschillen vallen reuze mee

Op deze manier kom ik in contact met verschillende generaties op de arbeidsmarkt. Wat me opvalt? Jonge mensen werken anders, vooral digitaal en er is een andere dynamiek qua communicatie. Maar desondanks vallen de verschillen erg mee. Als je denkt dat deze generatie het allemaal wel weet, dan heb je het mis. Ook hier spelen dezelfde kwesties als bij oudere generaties, denk aan groepsdynamiek, wie neemt de voortrekkersrol, hoe communiceer je met elkaar, kom je je afspraken na? Ook hier geldt het principe: wat je geeft krijg je terug en dat gaat met vallen en opstaan.

Persoonlijke ontwikkeling

Na een ondernemersscan gaf elke jongere aan waarin ze wilden worden begeleid. Een aantal jongeren had de wens zelf een bedrijfje op te zetten. Bij anderen speelden issues die het persoonlijk leven raken of waren er ontwikkelpunten zoals persoonlijke effectiviteit of uitstelgedrag. En heel belangrijk ook: wat is je bijdrage in de groep, durf je feedback te vragen, weet je wat je dwars zit op een constructieve manier in te brengen, kun je plannen? Vooral dat laatste komt veel terug, omdat de meeste deelnemers het Nieuwe Bazen project doen naast hun normale werk of opleiding, dus het vraagt nogal wat.

Nieuwe Bazen van de toekomst

Het project in Rotterdam loopt nu tegen het einde aan, het ontwikkelde concept krijgt steeds meer gezicht en is in de praktijk uitgeprobeerd. Iedereen heeft kunnen ervaren hoe het is om met een groep onbekenden iets nieuws op te zetten en ondernemer te worden. Een mooie leerschool voor de nieuwe bazen van de toekomst!

Elly Duivesteijn werkzaam bij Menea en gespecialiseerd in loopbaan coaching en recruitment

Menea zet in beweging